De ouderenzorg gaat op de schop: wat betekent dat?

Nederland vergrijst en er zijn te weinig werkenden in de zorg om dat op te vangen. Dus ouderen moeten het straks vooral zelf, thuis en digitaal gaan oplossen.

‘We hebben niet de mogelijkheid om de zorg op de huidige manier te blijven geven’, aldus de (inmiddels demissionaire) minister Conny Helder voor Langdurige Zorg en Sport. KBO-PCOB-directeur Ingrid Rep en hoogleraar Tinie Kardol gingen begin juli in gesprek met haar over de toekomst van de ouderenzorg.

Lees hier het artikel over dit gesprek uit de september-editie van het Magazine van KBO-PCOB.

Online webinar Pensioen: Wat gaat er veranderen?

Wat betekent het nieuwe pensioenstelsel voor u? Wordt het pensioen dat u al opgebouwd heeft meegenomen naar het nieuwe stelsel? Kan het gebeuren dat na een paar jaar uw pensioenpot leeg is? Is het mogelijk om uw hele pensioen in één keer op te nemen?

Deze onderwerpen en meer komen aan de orde in het online webinar Pensioen: Wat gaat er veranderen?

Meer informatie over dit online webinar van de ANBO leest u hier.

Inschrijven kan t/m woensdag 13 september tot 12:00 uur.

Oproep aan partijen: investeer in onze senioren

De Seniorencoalitie roept politieke partijen op om te investeren in de kracht van senioren. De coalitie, die bestaat uit ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden, NOOM en SOMNL, doet dit in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op woensdag 22 november.

Investeren in ouderen is investeren in de toekomst
Het groeiend aantal senioren in Nederland is een groep met enorme potentie. De Seniorencoalitie wil dat die potentie volledig benut wordt. Om dit te bewerkstelligen heeft de Seniorencoalitie een brochure gemaakt met actiepunten rondom de belangrijke thema’s wonen en welzijn, zorg, digitalisering en koopkracht en pensioen.

Levenservaring
Senioren hebben veel levenservaring. Ervaring die ze inzetten voor vrijwilligerswerk of het verlenen van mantelzorg. Daarnaast zijn er steeds meer senioren die (willen) blijven werken. Daarvoor moeten alle nodige voorwaarden samengevoegd worden in een duidelijk pakket van acties. Hieronder volgt een opsomming van de aandachtspunten die noodzakelijk zijn in een dergelijk pakket om senioren in hun kracht te zetten én te houden.

Koopkracht
Een van de belangrijkste thema’s is koopkracht; een blijvend aandachtspunt. Zolang de inflatie de koopkracht blijft aantasten is het belangrijk dat de overheid senioren niet in de kou laat staan, vooral degenen die financieel kwetsbaar zijn. Hoge, instabiele energieprijzen en aanhoudende prijsstijgingen hollen ook de koopkracht van AOW’ers boven het minimum uit, waardoor lagere middeninkomens dreigen te verarmen. Evenwichtige koopkrachtcompensatie blijft daarom de komende tijd actueel.

Wonen
In de nieuwe kabinetsperiode moet vol worden ingezet op de mogelijkheid om zelfstandig passend te kunnen (blijven) wonen. Dat houdt in dat er voldoende betaalbare, geschikte en bereikbare (geclusterde) woningen voor senioren moeten komen in wijken met goede voorzieningen. Daardoor wordt het mogelijk de noodzakelijke doorstroming een flinke impuls te geven. Daarnaast moet worden ingezet op het bouwen van nieuwe woonvormen met een sociale component. En op mogelijkheden om zo nodig zorg aan huis te kunnen leveren.

Lees alle actiepunten in onze brochure. Die kunt u hier downloaden

Samen Slim Bewegen groepen

Regelmatig bewegen is goed voor je lijf. Doe je dit samen met anderen en zet je ondertussen je hersenen aan het werk, dan is de gezondheidswinst nog groter. Vanuit die wetenschap start KBO-PCOB binnenkort het project  Samen Slim Bewegen. 

Combinatie bewegen, denkenen ontmoeting
Bewegen is essentieel om uzelf gezond en energiek te voelen. Volgens professor dr. Frans Verhey, initiator van de geheugenpoli, is “bewegend denken” en “denkend bewegen” van belang om mentale achteruitgang te voorkomen en/of geheugenverlies te remmen.
Daarnaast heeft iedereen behoefte aan sociaal contact, vooral naarmate we ouder worden. Onze Samen Slim Bewegen groepen bieden de mogelijkheid om samen te bewegen en anderen te ontmoeten. Tijdens de (korte) wandelingen, begeleid door een gids en/of beweegcoach,  komen interessante thema’s aan bod. Het unieke van de Samen Slim Bewegen groepen, is de combinatie van ‘bewegen’, ‘denken’ en ‘ontmoeting’.

Van start op vier locaties
We gaan op vier locaties starten met Samen Slim Bewegen groepen.

Op 3 oktober vindt in Uden, gemeente Maashorst, de startbijeenkomst plaats.  Dit is in de middag, zodra het programma definitief is zullen we dat hier publiceren.
Daarnaast zijn er drie afdelingen die op een later moment groepen gaan starten: PCOB-afdelingen Ede-Lunteren, PCOB Veendam-Wildervank-Menterwolde en PCOB Noordoostpolder. Zodra de data van deze groepen bekend zijn worden deze ook op deze pagina vermeld.  KBO-PCOB werkt samen met de Koninklijke Wandel Bond Nederland.

Week tegen de eenzaamheid
In het kader van de Week tegen Eenzaamheid hebben we op 2 oktober een samenwerking met Gezond Natuurwandelen waarbij we aan één van hun bestaande wandelgroepen in Rotterdam het element voor het gebruik van de hersenen toevoegen.

Meer informatie?
Wilt u meer weten over Samen Slim Bewegen? Of wilt u vanuit uw afdeling ook een groep starten? Neem dan contact met ons op via samenslimbewegen@kbo-pcob.nl

Vraag uiterlijk 1 september uw huurtoeslag en/of zorgtoeslag over 2022 aan

Wist u dat 1 op de 10 mensen van 55+ geen zorgtoeslag aanvraagt? In het geval van huurtoeslag ligt dit nóg iets hoger, namelijk 1 op de 6 (Onderzoek Regioplan, namens KBO-PCOB 2018). Dit terwijl de groep gepensioneerden de grootste groep huurtoeslagontvangers is. Zonde, want zij laten hiermee geld liggen.

Het aanvragen van toeslag kan ook achteraf. Veel mensen vinden dat prettig, omdat ze nu precies weten hoe hun persoonlijke situatie er in 2022 uit zag, en op hoeveel toeslag ze dus daadwerkelijk recht hebben. Dat betekent dat mensen nog tot en met 1 september 2023 zorg- en huurtoeslag over 2022 kunnen aanvragen.

Vraag uiterlijk 1 september uw huurtoeslag en/of zorgtoeslag over 2022 aan
Kreeg u in de afgelopen twee jaar voor het eerst AOW? Of bent u minder gaan werken? Dan kunt u misschien nog huurtoeslag en/of zorgtoeslag uit 2022 krijgen. U kunt dit tot en met 1 september 2023 aanvragen op Mijn toeslagen. Weet u niet hoe dat moet? Er staat hulp voor u klaar.

Huurtoeslag en zorgtoeslag is geld dat u kunt krijgen van de overheid. Het is bedoeld om u te helpen bij het betalen van uw huur en zorgkosten. Hoeveel toeslag u kunt krijgen, hangt onder andere af van uw inkomen. Wilt u toeslag aanvragen? Dat kan ook na afloop van het jaar. Dat is wel zo handig, want nu weet u hoe uw persoonlijke situatie er in 2022 uitzag. Bijvoorbeeld hoeveel u verdiende en hoeveel huur u hebt betaald. U kunt nog tot en met 1 september huur- en zorgtoeslag aanvragen over 2022.

Waarom u nog recht kunt hebben op toeslag
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom u nog recht hebt op toeslag uit 2022, terwijl u dat misschien niet verwacht. Bijvoorbeeld:

• Omdat u voor het eerst AOW kreeg
• Omdat u minder bent gaan werken
• Omdat u bent gescheiden of uit elkaar ging en nu in een huurhuis woont
• Omdat uw partner overleed

Laat geen geld liggen
Wilt u weten of u nog huur- of zorgtoeslag over vorig jaar krijgt? U kunt het zelf controleren op toeslagen.nl/proefberekening. En vraag het via Mijn toeslagen op toeslagen.nl daarna meteen aan. U hebt nog tot en met 1 september 2023 om dat te doen.

Geef veranderingen altijd door
Blijkt dat u nog recht hebt op toeslag uit 2022 en vraagt u deze aan? Dan krijgt u automatisch ook in 2023 toeslag. Controleer daarom ook uw gegevens over 2023. Is er iets veranderd in uw persoonlijke situatie? Is uw inkomen bijvoorbeeld hoger omdat u werkt naast uw pensioen? Pas dit dan meteen aan in Mijn toeslagen.

Op toeslagen.nl vindt u alle voorwaarden voor toeslagen. Denkt u dat u alleen in 2022 recht had op toeslag? Bijvoorbeeld omdat u nu veel meer verdient? Dan kunt u de toeslag na uw aanvraag meteen stopzetten per 31 december 2022. Dan ontvangt u nu alleen toeslag voor 2022.

Hulp
Lukt het aanvragen u niet? Of heeft u vragen? We begrijpen dat u soms hulp kunt gebruiken. Zoals van een familielid of vriend of een dienstverlener via de Belastingtelefoon (0800 – 0543). Let er wel op dat u het wachtwoord van uw DigiD nooit aan iemand anders geeft. Kijk voor meer informatie op toeslagen.nl/hulp. Daar vindt u onder andere welke persoonlijke hulp er bij u in de buurt is.

Seniorencoalitie roept op om het seniorenbeleid voor wonen en zorg hoog op agenda te houden!

De Seniorencoalitie maakt zich zeer grote zorgen over de komende periode, nu het kabinet gevallen is. De seniorenorganisaties zijn bang dat de ingezette plannen voor wonen en zorg stil komen te liggen of vertraagd worden. Doorgaan met de geplande investeringen in wonen en welzijn is enorm belangrijk gezien de groeiende groep oudere mensen, de toenemende vraag naar zorg en ondersteuning en de beperkte beschikbare zorgcapaciteit

De Seniorencoalitie vraagt al jaren aandacht voor de gevolgen van de demografische veranderingen. Het afgelopen jaar werden er, mede na aandringen van de seniorenorganisaties, stappen gezet op onder andere het gebied van wonen en zorg in het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). De organisaties willen dan ook dat alles op alles wordt gezet om de gestelde doelen te behalen. Gezien de urgentie kunnen we het ons niet veroorloven tijdelijk stil te staan of over een tijd opnieuw te moeten beginnen.

Grote groepen ouderen vinden het nu al heel moeilijk om hun weg te vinden om de juiste zorg en ondersteuning te krijgen. Daardoor valt er een grote groep tussen wal en schip en lopen we risico op toenemende tweedeling. Een risico dat ook door de RVS en het SCP genoemd is.
Het is cruciaal dat er in ieder geval doorgegaan wordt met de beleidsvoornemens om te investeren in nieuwe woonvormen voor senioren die gericht zijn op saamhorigheid, maar ook met het beleid om domein overstijgend te gaan werken.

We hopen dat een nieuw kabinet naast oog voor kwetsbare mensen ook oog zal hebben voor de cruciale rol die ouderen in de samenleving vervullen, als vrijwilliger, mantelzorger maar ook door te blijven werken. Zo leveren ouderen een enorme bijdrage aan onze samenleving.

Belangrijk is het dan ook dat er geïnvesteerd wordt om te voorkomen dat de ouderenzorg verschraalt en vooral om te zorgen dat mensen vitaal en gezond ouder kunnen worden. Hiervoor is interdepartementaal beleid nodig. Een wens die de seniorencoalitie ook al bij aanvang van het nu demissionaire kabinet bepleit heeft. We hopen dat een nieuw kabinet ouderenbeleid hoog op de agenda zal zetten en de kans zal grijpen om dit beleid interdepartementaal in te richten zodat wonen, welzijn, werken en zorg en ondersteuning samen met leven lang leren, mensen in staat zal stellen goed ouder te worden.

Seniorencoalitie (ANBO | KBO-PCOB | Koepel Gepensioneerden| NOOM)

86 procent van de ouderen maakt zich zorgen over zorg in de toekomst

Het ambtelijk rapport ‘Niets doen is geen optie’ is gisteren verschenen. Dat gaat over de noodzaak tot ingrijpende veranderingen om de betaalbaarheid en beschikbaarheid van de ouderenzorg te behouden.

 Ook ouderen zelf maken zich zorgen. Dat bleek uit het onderzoek van het Nationaal Seniorenpanel in opdracht van seniorenorganisatie KBO-PCOB.  ‘Wie zorgt er straks voor u?’, deze vraag stond in het onderzoek centraal.  

 De onderlinge bereidheid van ouderen om elkaar te helpen is groot. Veertig procent van de 65-plussers helpt op dit moment weleens een andere oudere in de directe omgeving. Dat varieert van koken en boodschappen doen tot persoonlijke en medische verzorging. Maar liefst 88 procent van de ouderen is bereid om een ander te helpen. Ingrid Rep, directeur KBO-PCOB: “De wil om elkaar te helpen is er dus absoluut maar we weten dat er grenzen zijn aan dat wat mensen kunnen. Ook het aantal mantelzorgers neemt af.”

Het valt op dat de bereidheid tot mantelzorg afneemt als de relatie minder hecht is. Bijna twee derde van de mensen is bereid om iemand te helpen met aankleden of persoonlijke verzorging. Maar deze bereidheid is meestal beperkt tot de partner en (klein)kinderen. Voor ouders, broers en zussen of een goede vriend neemt de bereidheid al direct flink af.

Ook blijkt dat mensen niet goed voorbereid op ouder worden. Mensen denken niet goed na over de toekomstige woonsituatie en niet over mogelijke zorg en ondersteuning. Terwijl als er kinderen op komst zijn, mensen zich heel goed voorbereiden. De meeste mensen verwachten dat de zorg beschikbaar is als ze de zorg nodig hebben.

Dat deze werkelijkheid anders gaat worden laat het ambtelijk rapport duidelijk zien. De Seniorencoalitie (KBO-PCOB, ANBO, Koepel Gepensioneerden, NOOM, SOMNL) vraagt zich ten zeerste af of de voorgestelde bezuinigingen wel het gewenste effect zullen hebben.

De Seniorencoalitie maakt zich grote zorgen over de ouderen die de vaardigheden missen om de zorg zelf (of met familie en vrienden) te organiseren. De coalitie vreest dat zij tussen wal en schip vallen als de voorgestelde bezuinigingen in de zorg zomaar ingevoerd gaan worden.

De Seniorencoalitie vindt dat de overheid tempo moet maken met het creëren van de goede randvoorwaarden voor goed ouder worden, zoals het bouwen van nieuwe woonvormen waar de onderlinge saamhorigheid van nature tot stand komt en door te investeren in activiteiten en ontmoetingen in de wijken.

Kom biljarten tijdens de Landsfinale van de Biljartbond

Op 3 juli 2023 is er een gratis biljartdag speciaal voor de leden van seniorenorganisatie KBO-PCOB. Gedurende de dag zijn er clinics, partijtjes, een finale en een workshop voor biljarters. Gezelligheid, actief en recreatief bezig zijn gaan hand in hand.

Bent of kent u iemand die lid is van KBO-PCOB, en lijkt deze dag u wel iets? Aanmelden kan tot 17 juni via www.knbb.nl/kbo-pcob, en u kunt een (al dan niet spelende) introducé meenemen.

Gratis geld opnemen bij geldmaatautomaten

Minister Kaag van Financiën wil dat voor de opname van contant geld bij de Geldmaat-automaten ook in de toekomst geen tarieven worden berekend aan particuliere klanten van banken. Daarnaast wil zij de bereikbaarheid van geldautomaten borgen. De minister werkt aan wetgeving hiervoor. In de tussentijd roept ze de bancaire sector op de huidige dienstverlening in stand te houden.

De afgelopen jaren is het betalingsverkeer steeds verder gedigitaliseerd. Maar nog steeds zijn er veel mensen die gebruik maken van contant geld. Daarnaast zijn er ook veel mensen die afhankelijk zijn van contant geld om deel te nemen aan de samenleving. Uit een eerder onderzoek van McKinsey blijkt dat één op de dertien Nederlanders afhankelijk is van contant geld. De huidige vrijwillige afspraken met onder andere de sector zijn niet houdbaar om contant geld bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar te houden. Daarom kondigt de minister wetgeving aan om te zorgen dat dit in de toekomst zo blijft.

Omdat contant geld relatief veel wordt gebruikt door consumenten in kwetsbare posities met een beperkte financiële draagkracht, zou juist die groep onevenredig zwaar geraakt worden als banken kosten in rekening brengen voor het opnemen van contant geld. Met de komende wetgeving wil de Minister de meeste Nederlandse betaalrekeningen onder de verplichting laten vallen.

Verder is van belang dat de bereikbaarheid van geldautomaten nu en in de toekomst gewaarborgd is. Daarom worden de drie grootbanken wettelijk verplicht om de huidige infrastructuur van geldautomaten in stand te houden. Zij zijn gezamenlijk eigenaar van de Geldmaat-automaten.

KBO-PCOB is blij dat op deze manier contant geld beschikbaar blijft.

Minister sorteert voor op scholingssubsidie voor AOW’ers

Minister sorteert voor op scholingssubsidie voor AOW’ers, maar budget ontbreekt voorlopig.
Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) gaat verkennen of het vanuit arbeidsmarktperspectief wenselijk is om gepensioneerden toegang te geven tot om- en bijscholingsregelingen en hoe dit eventueel vormgegeven kan worden in toekomstige om- en bijscholingsregelingen.

Op 1 juni nam de minister een motie van deze strekking over van Liane den Haan en D66-Kamerlid Romke de Jong. Hiermee ontstaat er uitzicht op de vervulling van een wens van KBO-PCOB, maar zolang het wegbezuinigen van het STAP-budget niet wordt teruggedraaid blijven AOW’ers met lege handen staan.

Leeftijdsdiscriminatie in de STAP-regeling

Eerder dit voorjaar heeft KBO-PCOB er samen met de andere organisaties in de Seniorencoalitie (ANBO, de Koepel Gepensioneerden en NOOM) voor gepleit om ook werkende AOW-gerechtigden toegang te geven tot de STAP-regeling. AOW’ers komen namelijk niet aanmerking voor deze scholingssubsidie, terwijl gepensioneerden die dit willen nog van grote waarde kunnen zijn voor de arbeidsmarkt. In maart verwierp de Tweede Kamer echter helaas een motie van Caroline van der Plas (BBB) die beoogde een eind te maken aan deze vorm van leeftijdsdiscriminatie.

Wegbezuinigd zonder alternatief

Inmiddels heeft het kabinet in de Voorjaarsnota aangekondigd de STAP-regeling af te schaffen. Wij hebben er geen bezwaar tegen als de STAP-regeling wordt vervangen door iets beters, maar dan moet er wel eerst een alternatief voor handen zijn. Als mensen die zich willen blijven scholen (inclusief werkende AOW’ers) geen steuntje in de rug krijgen, neemt het kabinet zijn eigen ambities op het gebied van langer doorwerken en een leven lang ontwikkelen niet serieus. De Seniorencoalitie heeft dit vorige week duidelijk gemaakt in een brief aan de Tweede Kamer.

Wij zijn blij dat het kabinet nu gaat kijken naar scholingsmogelijkheden voor gepensioneerden. De harde realiteit blijft echter wel dat het kabinet het geld voor de STAP heeft wegbezuinigd, Vooralsnog zijn er geen middelen beschikbaar voor een nieuwe regeling die ook toegankelijk is voor AOW-gerechtigden.